Trên VNExpress sáng nay, có một "mớ chữ" tiếng Việt được sắp đặt và đăng tải. Có nội dung, tuân thủ ngữ pháp tiếng Việt. Nhưng để hiểu được "mớ chữ" này nói gì, thiết nghĩ phải có một vài trao đổi nhỏ.
Trước hết là "tên" của mớ chữ.
Tạm hiểu đây là một bài báo và bài báo có tên như sau:
HÀ NỘI YÊU CẦU CHẤM DỨT BIỂU TÌNH TỰ PHÁT.
http://vnexpress.net/gl/xa-hoi/2011/08/ha-noi-yeu-cau-cham-dut-bieu-tinh-tu-phat/
Tác giả bài báo là Tiến Dũng.
Tác giả đứng đâu, vai trò như nào để đặt câu như vầy?
Câu "nói" hay "viết" đây?
Tôi nghĩ, về văn phong (hội thoại và chữ viết) thể hiện tác giả "ngây thơ như bò đội nơ". Giả sử một hãng truyền thông nước ngoài nào khi đăng tải tin tức mà với "giọng" đó, người ta hiểu ngay muốn nói đến chính quyền Hà Nội (hoặc Ba Đình). Ví dụ, một tờ báo ở Hà Nội viết:"Oa sinh tơn đã sa lầy tại I-rắc". Thử so sánh như vậy và coi như một lời bình cho cái "tên" được đặt trên nhé.
Tiếp tục đọc ở "mớ chữ" tiếp theo, ta thấy gì?
Một bản tin mang tính thông báo nhưng thiếu cứ liệu. Nói rằng:"UBND thành phố Hà Nội vừa có…" Vậy văn bản đó được ai ký? Phát cho những nơi nào nhận?
Nhìn ở góc độ khác, bản tin này có ghi rõ thông điệp của những cuộc biểu tình là: "sau khoảng 10 cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc xâm phạm chủ quyền biển, đảo của Việt Nam diễn ra tại thủ đô." Tiến bộ hơn so với bản tin của TTXVN tối hôm 5/6/2011 cho rằng trên thực tế cuộc biểu tình chống Trung Quốc chỉ có một số ít người đã tự phát tụ tập, đi ngang qua đại sự quán Trung Quốc ở Hà Nôi và Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở TP. HCM
Có thể thấy rằng, sau khi thừa nhân đọc hết thì thấy rằng, chính quyền (tp) Hà Nội (và có thể ở cấp cao hơn) không đồng ý và chắc chắn cấm biểu tình phản đối Trung Quốc, cho dù Trung Quốc xâm phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
Điều tôi chú ý ở bản tin này, trước hết là về cách dùng "đại từ nhân xưng". Trên thì "Hà Nội cho rằng…" dưới thì "chính quyền Hà Nội yêu cầu…"
Như đã nói ở trên, lối dẫn này không dành cho tác giả hay hãng truyền thông, báo chí trong nước. Cho dù đó là "lề" nào.
Chính quyền Hà Nội, cụ thể là Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội có quyết định như vậy, theo bài báo.
Vậy quyết định này do ai ký? Văn bản chính thức phải được công bố trên các phương tiện thông tin. Phải rõ ràng như "nghị định hay công văn…", dấu "son" chữ ký nơi đi, nơi đến cụ thể chứ?
Một quyết định quan trọng chứ đâu phải là rỉ tai bàn trà?
Hơn thế nữa, giả sử có quyết định như vậy, có văn bản như vậy đầy đủ dấu, chữ ký đi. Mà tác giả chưa kịp "mục sở thị" (không nói là hóng hớt nhé) thì liệu quyết định đoc đúng với hiến pháp và pháp luật hay chưa?
Chưa nói đến cách đưa ra lý do để có quyết định từ những nguyên nhân và phân tích nguyên nhân hoàn toàn bất nhất. Khi thì lấy thông điệp của biểu tình, khi thì nhận định chủ quan về những cuộc biểu tình là do "diễn biến hòa bình" của thế lực thù địch.
Về cái quyết định của UBNDTP Hà Nội, đúng - sai (so với hiến pháp và pháp luật trước) như nào chúng ta đã biết.
Một bài báo với hình thức "sắp đặt" như vầy, liệu có thể tin được là quyết định trên là căn cứ vào luật pháp hay không?
Hãy chú ý một vài "điểm nhấn" như:"
"Cùng với thông báo này, các lực lượng chức năng được Hà Nội cho phép áp dụng các "biện pháp cần thiết" đối với những người "cố tình không chấp hành, tụ tập đông người trái pháp luật, gây rối trật tự, chống người thi hành công vụ"
Biện pháp cần thiết ở đây là gì?
Tiếp nữa: "Chính quyền "khuyến khích" người dân tham gia phong trào yêu nước, đảm bảo quốc phòng, an ninh, góp phần bảo vệ chủ quyền bằng những hoạt động thiết thực "trong khuôn khổ tổ chức và pháp luật".
Sao lại bỏ nháy cho động từ khuyến khích một cách hớ hênh thế nhỉ?
Nhưng rồi lại có một "cú kết" lộn ngược nữa:
"Hơn 2 tháng sau khi Hà Nội diễn ra cuộc biểu tình tự phát đầu tiên phản đối hành vi gây hấn của Trung Quốc trên biển Đông, đây là lần đầu tiên, chính quyền phát đi một thông điệp chính thức về vấn đề này."
Trời đất, từ "Hà Nội" lại đứng "đơn độc" một mình thế này, hiểu sao đây?
Và khỏi bàn thêm về cái quyết định của UBNDTP Hà Nội nữa, nghĩa là có biểu tình vì chủ quyền biển đảo, xuất phát từ lòng yêu nước thì cũng bị cấm. Và việc cấm lại vin vào do các thế lực thù địch dễn biến hòa bình. Hay là nên hiểu, các thế lực thù địch "xúi" dân biểu tình vì chủ quyền biển đảo?
Nếu vì các thế lực thù địch xúi giục để gây rối, tại sao không có biện pháp với thế lực thù địch ngay lập tức và kịp thời trước đã. Chẳng phải trong các cuộc biểu tình, lực lượng an ninh mặc thường phục và lực lượng quay phim chụp hình quần chúng rất đông đảo đấy sao?
Phải bắt tận tay các thế lực đó, để nêu rõ tên, rõ bản chất, thế lực đó là những ai, ở đâu tên gì? Cứ thẳng tay trừng trị để đất nước ổn định, an ninh trật tự được bảo đảm. Sao lại phải có những biện pháp vi hiến như vầy?
Bài báo cũng như quyết định trên là có thật, dù tôi có cố gắng lắm cũng chỉ hiểu và chỉ có thể bàn đến như vậy.
Còn những nguyên nhân, nguyên cớ để "những mớ chữ" trên xuất hiện trên mặt báo, trên hệ thống truyền hình quốc gia, có lẽ cũng là một bí mật thuộc loại bí mật quốc gia.
Khi "thách thức "quyền tự do bày tỏ tình cảm yêu nước của công dân bằng một "mớ chữ" hỗn độn như thế không hiểu Hà Nội nắn gân dân ai vậy? - Trí thức hay "người cày có ruộng"?
Và không hiểu "động thái nắn gân" này Hà Nội có làm giùm ai không?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét