ASEAN họp ở Campuchia. Ảnh: Reuters
Tổng Cua bận nên chỉ copy vài tin ngắn trên báo chí để các bạn bình luận.
Tin cho hay, ASEAN không đưa ra được thông cáo chung của khối vì vướng mắc trong ngôn từ, nhưng lớn hơn là bất đồng về quyền lợi quốc gia. Đây là lần đầu tiên trong 45 năm của Asean mà một hội nghị bộ trưởng không có thông cáo chung.
Dưới đây là vài trích dẫn trên BBC VN và nhiều tờ báo khác.
Quan niệm của Trung Quốc – người đứng ngoài nhìn vào
Một ngày sau khi hội nghị bộ trưởng ngoại giao Asean bế mạc tại Campuchia, Trung Quốc lên tiếng ca ngợi thành công hội nghị.
Lần đầu tiên trong 45 năm hoạt động của Asean, các bộ trưởng đã không đưa ra được thông cáo chung, cho thấy sự chia rẽ sâu sắc giữa các bên, nhất là về chủ đề Biển Đông.
Thế nhưng, Tân Hoa Xã đưa tin tổng kết hội nghị, đánh giá các hoạt động của Asean tại Phnom Penh lần này "đã diễn ra trong bầu không khí tốt đẹp".
Qua trao đổi thẳng thắn và sâu sắc, Bộ trưởng Ngoại giao của các nước Asean ca ngợi sự nỗ lực và đóng góp của Trung Quốc trong thúc đẩy hợp tác giữa Trung Quốc và Asean."
Hãng này cũng dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiế̉t Trì cho rằng "các hội nghị ngoại trưởng đã tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, đạt được nhiều thành quả".
"Nhận xét và lập trường trên các vấn đề thuộc nhiều lĩnh vực của Trung Quốc đã nhận được sự cảm thông và ủng hộ của nhiều nước tham dự hội nghị."
Tuyên bố của Việt Nam – người trong cuộc
Ngoại trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh bày tỏ sự thất vọng sau khi Asean không thể đưa ra tuyên bố chung vì mâu thuẫn quanh vấn đề Biển Đông.
Xin Bộ trưởng đừng buồn. Thất vọng giúp cho hy vọng.
Nói với các phóng viên bằng tiếng Anh, ông Phạm Bình Minh cho hay: "Chúng tôi đã nỗ lực hết mình để có một tuyên bố chung, vì thế rất là thất vọng."
Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh được Thông Tấn xã dẫn lời đoàn Việt Nam "rất lấy làm tiếc" khi Asean không ra được thông cáo chung.
Ông Vinh nói: "Trong suốt quá trình trao đổi để xây dựng Thông cáo chung, các nước ASEAN, trực tiếp là các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã hết sức nỗ lực, đóng góp xây dựng, tìm các công thức phù hợp nhất để phản ánh quan tâm chung của các nước thành viên, và đã có nhiều cơ hội có thể đạt được đồng thuận và nhất trí chung."
"Tuy nhiên, rất tiếc là những nỗ lực tích cực, xây dựng nêu trên của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các cơ hội mở ra để đạt được đồng thuận đã bị bỏ lỡ," ông Vinh nói.
Ý kiến của Philippines
Philippines công khai phê phán nước chủ nhà Campuchia về bế tắc ngoại giao chưa từng có.
Thông cáo của Philippines nói "nhiều nước thành viên Asean và Tổng Thư ký Asean ủng hộ lập trường của Philippines rằng vấn đề Bãi cạn Scarborough đã được thảo luận ở cuộc họp Bộ trưởng thì cần được phản ánh trong Tuyên bố chung".
"Nhưng Chủ nhà liên tục phản đối mọi đề cập đến Bãi cạn Scarborough trong Tuyên bố chung," Bộ Ngoại giao Philippines nói.
Phản bác lại, Ngoại trưởng Campuchia Hor Namhong nói không có chuyện nước ông bảo vệ quyền lợi của Trung Quốc.
"Tôi yêu cầu chúng tôi đưa ra tuyên bố chung mà không nhắc đến tranh chấp Biển Nam Trung Hoa."
Phát biểu của chủ nhà Campuchia
Ngoại trưởng Campuchia nói nước ông không ủng hộ ai trong tranh chấp Biển Đông
"Nhưng một số nước thành viên liên tục đòi đưa vấn đề Bãi cạn Scarborough."
"Tôi nói với các vị tương nhiệm rằng cuộc gặp của ngoại trưởng Asean không phải là tòa án, hay một nơi phán quyết về tranh chấp," ông tuyên bố.
Tuy vậy, bản tin của Thông Tấn xã Việt Nam đánh đi từ Phnom Penh nói: "Tại cuộc họp báo, Ngoại trưởng Campuchia Hor Nam Hong từ chối nêu tên nước đã có ý kiến không đồng thuận trong vấn đề Biển Đông, trong khi tin tức hành lang cho biết Philippines và Việt Nam đã đề cập mạnh mẽ vấn đề này tại hội nghị."
"Đây là lúc Asean cần được xem là hành động như một khối. Tôi thấy khó hiểu, và rất thất vọng."
Ý kiến khác
Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa thỏ thẻ với báo giới
"Phía Campuchia cũng rò rỉ tin tức cho một số hãng thông tấn rằng Philippines và Việt Nam đã 'ép' Campuchia trong việc ra Tuyên bố chung đề cập đến tranh chấp trên Biển Đông,"
Nhưng ông bày tỏ thất vọng: "Mỗi khi có vấn đề, đó là lúc chúng ta cần tăng cường nỗ lực, chứ không phải là bế tắc."
"Đây là lúc ASEANn cần được xem là hành động như một khối. Tôi thấy khó hiểu, và rất thất vọng," ông nói.
Tổng Thư ký ASEAN, Surin Pitsuwan, cố gắng giảm nhẹ căng thẳng, gọi đây chỉ là "trục trặc nhỏ".
"Chúng tôi tưởng có thể có lập trường thống nhất về mọi thứ. Đó là mong chờ, đó là hy vọng thôi," ông phát biểu, và nói thêm rằng sẽ vẫn có nỗ lực tiếp tục tìm đồng thuận.
Phát biểu vào tối thứ Năm ở Phnom Penh, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton mô tả bà đã có một ngày làm việc "căng thẳng" nhưng nhìn nó như một điều tích cực. Bà nói ít nhất các nước Asean nay công khai bày tỏ bất đồng, sau nhiều năm mà theo các phân tích gia là đã tránh né các vấn đề tranh cãi.
"Đó là dấu hiệu trưởng thành của ASEAN khi họ tranh luận một số vấn đề rất hóc búa. Họ không tránh né," bà nói.
Nhận xét của Cua Times
Đây là Chiến Thắng vì chúng ta nhìn ra "lực lượng thù địch và đồng minh" cũng là lợi thế lớn, nhất là trong mặt trận ngoại giao. Thất vọng lần này là hy vọng cho lần sau.
Tổng Cua rất tâm đắc với phát biểu của bà Hillary, ASEAN đã trưởng thành, không còn là một tổ chức để vui vẻ tiệc tùng. Bất đồng với nhau là do quyền lợi quốc gia, không phải do đồng minh, không phải do bè bạn hay những ân huệ của quá khứ.
Quan hệ quốc tế ngày nay khá phức tạp trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập. Một khi người lãnh đạo đặt quyền lợi quốc gia lên trên hết thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn trong hành xử với các quốc gia khác.
Viết tới đây, chợt nhớ cậu bạn người Australia, chuyên về an ninh cho các tổ chức quốc tế, đang đi công tác với Tổng Cua tại một số nước Á Châu "Đừng bao giờ tin ai 100% về bất cứ điều gì. Luôn phải check and balance. Bạn chỉ có thể tin vào chính bạn. Khi bạn không còn tin vào chính bạn, thì thảm họa thực sự đang đến".
Thế còn ý kiến các bạn thế nào?
Xin cảm ơn mọi hồi âm mang tính xây dựng.
HM Blog. 15-07-2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét